1.Kwitnący seler węzłobaldachowy fot.Krzysztof GajdaSeler węzłobaldachowy (Apium nodiflorum) jest rośliną krytycznie zagrożoną w naszym kraju. Dotychczas znane jest tylko jedno jego stanowisko i znajduje się ono na terenie Parku Krajobrazowego „Łuk Mużakowa”. Odkryte zostało już w latach 30 XX wieku przez niemieckiego przyrodnika (Decker 1937), a od 1982 roku jego populacja jest pod stałym nadzorem botaników (Żukowski i in. 1985, 1988a, 2001 i mat. npbl.)2.Siedlisko selera węzłobaldachowego fot.Krzysztof Gajda

Seler jest hydrofitem. Można go spotkać w okolicy Królowa (gm. Trzebiel), w rowach odwadniających pobliskie łąki. Wymaga przepuszczalnego, piaskowo – żwirowego dna oraz niezbyt wysokiego poziomu wody (rośnie też przy mulistym dnie). Zwykle odsłonięty, rzadko pod okapem, np. olszy. Kwitnie od czerwca do września. Tworzy wtedy bardzo charakterystyczne niewielkich rozmiarów baldachy w białym kolorze. Łodygi selera są zwykle płożące bądź podnoszące, osiągające do metra długości. Liście ułożone skrętolegle, siedzące, pojedynczo – pierzasto złożone o jajowatym lub lancetowatym kształcie. Posiadają karbowany brzeg.

Roślina ta występuje w zachodniej Europie, północnej Afryce (basen Morza Śródziemnego). Można ją spotkać także w 3.Kwiatostany selera węzłobaldachowego wyglądają dosyć niepozornie fot.Krzysztof GajdaAmeryce Północnej oraz Chile, jednak nie jest to jej naturalny zasięg (Hegi 1975). W Polsce ma status rośliny krytycznie zagrożonej, w sąsiednich Niemczech zagrożonej. Gatunek ten jest umieszczony na europejskiej czerwonej liście roślin naczyniowych i światowej czerwonej liście gatunków zagrożonych IUCN, a także w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin i Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Od 2004 jest pod ścisłą ochroną.

4.Krzewy zasłaniające selera węzłobaldachowego fot.K.DziurewiczPracownicy Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego monitorują populację selera na terenie PK „Łuk Mużakowa” oraz przeprowadzają działania z zakresu ochronny czynnej. W październiku bieżącego roku zostały przeprowadzone prace związane z wykoszeniem przysłaniających rowy roślin, dzięki czemu seler uzyskał lepsze warunki (poprzez doświetlenie podłoża) do dalszej egzystencji i ekspansji na tym terenie. Działanie to zostało dofinansowane ze środków Wojewódzkiego 5.Rowy melioracyjne przed wycinką drzew i krzewów fot.K.DziurewiczFunduszu Ochrony Środowiska w Zielonej Górze.

Mamy nadzieję, że ta wyjątkowa roślina nie zniknie z polskiej flory, a wręcz przeciwnie dzięki działaniom ochronnym będziemy mogli być spokojni o jej przetrwanie i rozwój.

Sporządził:

Krzysztof Dziurewicz

Specjalista ds.PKŁM